สดชื่นร่ม รมเยศ : ไม่คบคนชั่ว คบบัณฑิต (2)
คนเขียนเสฐียรดงษ์ วรรณะปก
สดชื่นร่ม รมเยศ : ไม่คบคนอัลธพาล คบบัณฑิต (2)
ได้กล่าวแล้วว่า คนชั่วกับคนโง่เขลาเป็นคนประเภทเดียวกันตามหลักศาสนา ไม่ว่าใครจะมีปริญญาแนบท้ายยาวมากแค่ไหน ถ้าหากยังทำ คิด กล่าวด้วยอำนาจโลภะ ความโกรธ โมหะ อยู่ เรียกว่าคนชั่วหรือคนโง่เขลาทั้งหมด
ถ้าเกิดกิเลสดกๆก็เรียก “อันธพาล” (ทึ่มอย่างมืดบอด) อย่างยิ่งจริงๆ ผู้ที่แสร้งตัวว่าเป็นคนดี ต่อว่าบุคคลอื่นว่าเลวทราม ไม่ดีพอๆกับตนก็ดีแล้ว ผู้ที่แกล้งอยู่อย่างจนกระทั่งๆแม้กระนั้นมีเงินทองพรั่งพร้อมดีแล้ว เข้าเกณฑ์นี้ทั้งหมดล่ะนะครับ ท่านสารวัตร อย่าทำมาหาเป็น คิดว่าตัวเองดีคิดว่าตัวเองเก่ง คนเฉลี่ยวฉลาดเขารู้เท่าทันน่า
ท่านคนเขียนแบบเรียน มังคลัตถหนปนี ชูพระเทวทัตขึ้นเป็นตัวอย่างของคนเลว ที่โน้มน้าวให้พระราชโอรสอชาตศัตรูทำครุกรรมตัดมรรคผลนิพพานของตน ข้อเท็จจริงไม่มีแต่ว่าพระเทวทัต อาจารย์ของอหิงสกะที่หลอกอหิงสกะไปฆ่าคน เอานิ้วมือจนกระทั่งเปลี่ยนเป็นมหามิจฉาชีพลือชื่อก็เข้าเกณฑ์นี้ โน่นเรื่องสมัยก่อน ในตอนนี้เล่า มองดูไปบริเวณตัวอาจจะหา “คนไม่ดีแบบอย่าง” ได้อย่างง่ายๆนัก
พระสัมมาสัมพุทธเจ้าท่านว่า วิธีในการดูคนเลวเว้นแต่มองที่ความนึกคิด คำบอกเล่า แล้วก็ความประพฤติแล้ว ยังดูด้วยว่า พฤติกรรมหรือพฤติกรรมนั้นเป็นไปเพื่อคุณประโยชน์ในตอนนี้ หรือคุณประโยชน์ในภายหน้าไหม ทำอะไรลงไปแล้วทั้งยังตนรวมทั้งสังคมเวลาที่เป็นอยู่นี้ลำบากไหม สังคมในภายหน้าลำบากไหม คำว่า “วันข้างหน้า” รวมถึงชาติต่อไปโลกหน้าด้วย
ผู้ดูแลประเทศที่โกงฉิบหายวายวอดนั้น สร้างความทุกข์ยากตรากตรำแก่คนภายในชาติเป็นมรดกบาปตกทอดไปหลายชั่วช้าช่วงก็อยู่ในข่ายนี้ด้วย นักสอนศาสนาที่แสดงวิปริตผิดเพี้ยนพระธรรมวินัย ส่งผลให้เกิดมิจฉาทิฎฐิทั่วบ้านทั้งเมืองก็ไม่พ้นข่ายนี้
ยังมีวิธีสำหรับในการดูคนเลวอีกแนวทางหนึ่งเสริมเติมจากข้างต้น มองเช่นไรทดลองอ่านนิทานนี้มอง
อกิตติดาบส สมัยก่อนลูกชายมหาเศรษฐีเมืองพาราที่สี บำเพ็ญพรตอยู่ในป่า ไม่ยินยอมรับประทานอะไรเว้นเสียแต่ใบหมากเม่าที่หลุดร่วงลงมา เอ็งเอาไปต้มรับประทานทั้งยังน้ำทั้งยังใบ เลี้ยงชีพอยู่ด้วยของกินจำพวกนี้บ่อยมา วันหนึ่งขณะเอ็งต้มใบหมากเม่าสุกแล้ว ชูวางบนพื้นรอคอยให้เย็น มีพราหมณ์แก่คนหนึ่งเดินโซซัดโซเซมาขอกินบ้าง มึงก็ให้ไปจนถึงหมด ตนเองไม่รับประทานอะไรเลย
วันที่สาม พราหมณ์แสดงตัวว่าเป็นพระอินทร์ตัวเขียวๆปลอมตัวมาเพื่อพิสูจน์ความทรหดอดทนของฤษีชายหนุ่ม แล้วถามคำถามว่าอยากได้พรอะไรไหม ให้ขอมาสักอย่างหนึ่งจะประทานให้ ฤษีชายหนุ่มแทนที่จะขอโรลส์รอยซ์มาขี่อวดคนสักคัน เอ็งกลับขอพรแปลกๆเป็นขออย่าได้มองเห็นคนอัลธพาล อย่าได้ยินคนไม่ดี อย่าได้อยู่ร่วมกับคนชั่ว อย่าได้พูดคุยกับคนอัลธพาล อย่าได้ประทับใจคนชั่ว
“คนชั่วเขาทำอะไรให้ช้ำใจหรือก็เลยไม่ได้อยากต้องการเจอ ไม่ต้องการมองเห็น” พระอินทร์ถาม
ฤษีชายหนุ่มตอบว่า “คนเลวมีสติปัญญาทราม ชี้แนะในสิ่งที่ไม่สมควรชี้แนะ เชิญทำสิ่งที่ไม่ได้การ
มีความคิดเห็นว่าการโน้มน้าวทำสิ่งที่ไม่ดีเป็นการดีคนไม่ดีเวลาเขากล่าวดีๆก็โกรธ
คนอัลธพาลไม่มีระเบียบ ด้วยเหตุผลดังกล่าว ไม่เจอคนอัลธพาลเสียเลยดีมากยิ่งกว่า”
โบราณท่านว่า ควรหลีกสัตว์ที่มีเขาห่าง 50 ศอก หลีกม้า 100 ศอก หลีกช้างงา 1,000 ศอก แต่ว่าหลีกคนพาลคนถ่อยให้หนีไกลถิ่นเลย แม้กระนั้นระวังสิ่งเดียว
อย่าเปลี่ยนเป็นคนเลวเสียเอง หนีเยอะแค่ไหนๆเป็นไปไม่ได้พ้น
